एजेन्सी । भारत-क्यानडा विवाद दिनप्रतिदिन चर्को बन्दै गएको छ । तर, भारत र क्यानडाबीच ठुलो आर्थिक कारोबार हुँदै आइरहेको छ । क्यानडाको अर्थतन्त्रमा मात्रै भारतको हिस्सा ४.९ बिलियन डलर छ।
यस्तो अवस्थामा भारतको निर्णयले क्यानडालाई झटका लाग्न सक्ने भारतीय अधिकारीहरु बताउँछन् । क्यानडाको २.२ ट्रिलियन जीडीपी अर्थतन्त्रमा ठुलो धक्का लाग्न सक्ने भारतीय पक्षको दाबी छ ।
क्यानडाको अर्थतन्त्रमा भारतको महत्त्वपूर्ण भूमिका रहेको भारतीय पक्षको दाबी छ ।
खलिस्तानको विषयलाई लिएर सुरु भएको विवादले अहिले कूटनीतिक तहमा सम्बन्ध बिग्रन थालेको छ । जसको असर अहिले व्यवसायदेखि बजारसम्म देखिएको छ ।
भारतीय कम्पनीहरूले एकपछि अर्को गर्दै क्यानडा छाडिरहेको बताइएको छ ।
क्यानडाको अर्थतन्त्र बलियो हुनुमा अमेरिकाको ठुलो सहयोग रहेको छ । भारतको एक निर्णयले क्यानडाको अर्थतन्त्रमा धक्का लाग्ने भारतीय पक्षको दाबी छ ।
भारतीय विद्यार्थीहरू हुन् जसले क्यानाडाको अर्थतन्त्रमा सबैभन्दा ठूलो भूमिका खेल्छन्।
यदि भारतले कडा निर्णय लियो र क्यानडामा जान बन्द गरेमा क्यानडालाई ठुलो धक्का लाग्ने भारतीय पक्षको जिकिर रहेको छ ।
भारतीय लगायत विश्वभरका विद्यार्थीहरू क्यानाडामा ठूलो शुल्क तिरेर अध्ययन गर्छन् र त्यहाँको अर्थतन्त्रलाई बलियो बनाउन मद्दत गर्छन्।
विदेशी विद्यार्थीहरूलाई क्यानाडाली विद्यार्थीहरूको तुलनामा चार देखि पाँच गुणा बढी शुल्क लिने गरेका छन्। यस्तो अवस्थामा भारतले प्रतिबन्ध लगाएमा क्यानडालाई धक्का लाग्ने भारतीय अधिकारीहरु बताउँछन् ।
अब बढ्दो विवादका कारण भारतले आफ्ना विद्यार्थीलाई क्यानडा जान प्रतिबन्ध लगाएमा क्यानडाका लागि ठूलो झट्का हुनेछ । अन्तर्राष्ट्रिय विद्यार्थीहरूले क्यानाडाको अर्थतन्त्रमा ३० बिलियन योगदान गर्छन्।
यसबाहेक त्यहाँ विद्यार्थीबाट चारदेखि पाँच गुणा बढी शुल्क लिइन्छ । शुल्क बाहेक विद्यार्थीहरूले त्यहाँ बस्नको लागि कोठा भाडा र धितोको रूपमा ठूलो योगदान तिर्छन्। क्यानडामा करिब ८ लाख अन्तर्राष्ट्रिय विद्यार्थी छन् । जसमा ४० प्रतिशत भारतीय छन् ।